Đại đoàn 316 đã sử dụng công binh của đại đoàn thực hành đào hầm nhưng vẫn còn lúng túng về kỹ thuật. Bộ chỉ huy chiến dịch quyết định giao nhiệm vụ này cho Trung đoàn 151 (nay là Lữ đoàn Công binh 229, Binh chủng Công binh). Chỉ huy Trung đoàn 151 đã giao nhiệm vụ cho Phân đội 83 của trung đoàn phối thuộc với Đại đoàn 316 đảm nhiệm công việc này. Đồng thời cử đồng chí Nguyễn Phú Xuyên Khung là cán bộ tác chiến trung đoàn phụ trách phân đội; đồng chí Nguyễn Điệt, cán bộ tham mưu trung đoàn làm chỉ huy phó phân đội.
 |
| Máy điện thoại Phân đội 83, Trung đoàn 151 nhận lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. |
Đêm 20-4-1954, phân đội bắt đầu thực hiện nhiệm vụ. Khu vực mở cửa đường hầm cách địch chưa đầy 50m, lại trong tầm lựu đạn và hỏa lực bắn thẳng của địch. Đêm đầu tiên, ba đồng chí cán bộ thuộc Phân đội 83 trực tiếp đào mở cửa hầm trong làn đạn địch bắn liên tục. Đến đêm thứ hai, cửa hầm mới mở vào sâu được gần 1m. Với quyết tâm cao, sau 15 ngày dũng cảm, kiên cường, bền bỉ, mưu trí, sáng tạo, Phân đội 83 đã đào xong đường hầm dài gần 49m xuyên vào lòng đồi A1 và buồng chứa thuốc nổ mỗi chiều rộng 1,5m. Khối bộc phá gần 1.000kg thuốc nổ được gói làm 56 gói, hơn 400 kíp và gần 500m dây nổ bố trí thành 5 trạm gây nổ (1 chính, 4 phụ), 6 đường dây nổ kéo ra trạm điểm hỏa bằng nụ xòe đặt cách cửa hầm khoảng 80m, một đường dây điện kép kéo ra trạm điểm hỏa cách cửa hầm khoảng 100m. Tổ điểm hỏa được giao cho 4 đồng chí do đồng chí Nguyễn Phú Xuyên Khung chỉ huy.
20 giờ 30 phút ngày 6-5-1954, Đại đoàn trưởng Đại đoàn 316 truyền lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua điện thoại: Lệnh cho công binh điểm hỏa khối thuốc nổ đồi A1. Dưới ánh lửa đạn pháo sáng, một tiếng nổ “ục” trầm lặng nhưng khiến mặt đất rung lên. Khối bộc phá đã đánh sập một phần hầm ngầm và lô cốt lớn của địch, tạo thời cơ thuận lợi cho các đơn vị ta xung phong tiêu diệt địch trên đồi A1, sau đó làm chủ chiến trường…
Hiện nay, chiếc máy điện thoại nhận lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp được đặt trang trọng trong Nhà truyền thống của Lữ đoàn Công binh 229, Binh chủng Công binh.
Bài và ảnh: NGUYỄN KHOÁI (QĐND)