Thắm tình đồng đội, đậm nghĩa quê hương
Bài và ảnh: PHẠM XƯỞNG
Bốn mươi năm qua, nỗi trăn trở về tìm hài cốt Đại đội trưởng Nguyễn Văn Doãn luôn thôi thúc Đại tá Phạm Văn Thịnh. Chia sẻ với bạn, Trung sỹ Nguyễn Đình Rồng – Hội viên Hội hỗ trợ gia đình Liệt sĩ Việt Nam, ra sức chắp nối thông tin… Và, niềm vui đã được nhân lên. Khi tìm thấy hài cốt Đại đội trưởng Doãn còn tìm được phần mộ của nhiều đồng đội khác…
Ngày 7-5-1974, khi trận quyết chiến giữa Tiểu đoàn 3 quân Giải phóng thuộc Trung đoàn Ba Gia, Quân khu 5 với Tiểu đoàn bảo an Sài Gòn tại đồi Dương Bà Thi (thôn 2, xã Kỳ Thạch, huyện Tam Kỳ, Quảng Nam,) diễn ra ác liệt. Thiếu úy, Đại đội trưởng đại đội 12 (cối 82) Nguyễn Văn Doãn đang chỉ huy các khẩu đội tiêu diệt địch, anh kéo xạ thủ Phạm Văn Thịnh (Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) về phía sau công sự, để mình trực tiếp nhả đạn. Một quả M79 của địch nổ ngay phía trái ụ cối. Đại đội trưởng Doãn hứng phần lớn mảnh đạn và anh dũng hy sinh. Xạ thủ Văn Sơn ở bên phải khẩu cối, bị thương nặng. Ông Thịnh cùng ông Nguyễn Văn Lâm (Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội) trực tiếp chôn cất Đại đội trưởng Doãn ở chân đồi…
Ngày 29-3-2014, ông Thịnh và một số bạn chiến đấu thuộc Trung đoàn Ba Gia, ở Hà Nội, góp tiền cùng đại diện gia đình vào đồi Dương Bà Thi tìm mộ liệt sĩ Nguyễn Văn Doãn. Mảnh đất chiến sự năm xưa, nay chỉ thấy tươi xanh những rặng bạch đàn vi vút gió. Ông Thịnh ngửa mặt lên trời, tha thiết gọi : “Anh Doãn ơi! Chỗ anh nằm là đâu?”. Tiếng gọi vang xa giữa thinh không.
Như có người xui khiến, các ông vội vã lên đường về xã Tam Hiệp (Núi Thành, Quảng Nam) tìm ông Nguyễn Văn Minh – Nguyên Trung đội trưởng trinh sát của Trung đoàn Ba Gia ngày ấy. Ông Minh là người làm nhiệm vụ đối chiếu danh sách các phần mộ đồng đội được chôn cất ở chân đồi sau trận đánh hôm 7-5-1974 để đưa về Nghĩa trang liệt sĩ Tam Anh Bắc năm 1992. Tại đây, từng phần mộ đều được đặt bia, ghi tên liệt sĩ cẩn thận… Tìm được Đại đội trưởng Doãn, các ông cũng thấy luôn bia mộ của một số liệt sĩ cùng đơn vị.
Thế là, sau khi đưa Liệt sĩ Nguyễn Văn Doãn về đất mẹ Nam Định xong, Ban liên lạc Bạn chiến đấu Trung đoàn Ba Gia khu vực Hà Nội bắt tay lập chương trình “tiếp tục đưa bạn về quê”.
Việc đầu tiên là đưa liệt sĩ Đỗ Văn Hý, sinh năm 1953, nhập ngũ 19-12-1969, thuộc đại đội 11, hy sinh ngày 7-5-1974, từ nghĩa trang Tam Anh Bắc về Xã Phú Thị,Gia Lâm, Hà Nội.
Đúng 1 giờ, 7-5-2014, ông Thịnh cùng thân nhân của liệt sĩ Hý khởi hành bằng ô tô từ Hà Nội. vào tới xã Tam Anh, lúc 10 giờ ngày 8 – 5. Được sự giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi của chính quyền và bà con nhân dân địa phương, 18 giờ ngày 11 – 5 đoàn đã đưa liệt sĩ Đỗ Văn Hý về tới quê nhà
Ông Đỗ Văn Chiêu, trưởng đoàn đi đón liệt sỹ Đỗ Văn Hý, sau 3 ngày rồi vẫn chưa hết xúc động. Ông kể: Toàn bộ hành trình đón Liệt sỹ Hỹ đều rất thông suốt. Thấy xe căng Băng đỏ: “Xe đưa đón hài cốt liệt sĩ ” người, xe trên đều nhường đường. Có những đoàn bà con đi chợ dừng lại trước ngã rẽ, để xe của đoàn đi liền mạch. Tại các trạm thu phí giao thông, nhân viên nghiêm trang kính cẩn, chủ động nâng sẵn ba ri e cho xe qua.
Ban liên lạc Bạn chiến đấu Trung đoàn Ba Gia anh hùng-Khu vực Hà Nội viếng Liệt sĩ Đỗ Văn Hý
Ngày 12-5-2014, tại Đài tưởng niệm liệt sỹ xã Phú Thị, các đoàn tấp nập đến viếng liệt sỹ Đỗ Văn Hý. Đại diện Ban liên lạc Bạn chiến đấu Trung đoàn Ba Gia khu vực Hà Nội gồm: Đại tá Phạm Minh Thịnh, Đại tá Phạm Nguyên Dân, Thượng sỹ Đào Văn Thuận, Trung sỹ Nguyễn Đình Rồng, Thượng sỹ Nguyễn Bá Định… thay mặt hơn 300 đồng đội đã cùng các đồng chí lãnh đạo địa phương đã đến dự lễ viếng và an táng hài cốt liệt sĩ.
Ông Lê Văn Diệm, bạn nối khố của ông Hý bộc bạch: “Sau chiến dịch Đường 9-Nam Lào 1971, chú Hý viết thư cho tôi, báo tin vừa được kết nạp Đảng”. Nói xong, ông lại ngước lên chiếc quách đựng hài cốt ông Hý có phủ lá quốc kỳ đỏ tươi, rực rỡ đặt trên lễ đài…
7giờ 30 phút ngày 13-5-2014, Lãnh đạo xã Phú Thị tổ chức Lễ truy điệu. Ông Nguyễn Trọng Lân – Phó chủ tịch UBND xã Phú Thị đọc lời điếu: “…Đồng chí Đỗ Văn Hý hy sinh là sự mất mát to lớn của gia đình và quê hương không có gì bù đắp được. Nhưng sự hy sinh của đồng chí đã góp phần cho độc lập, tự do, thống nhất của tổ quốc, cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Chúng tôi đón đồng chí với với niềm tiếc thương vô hạn …”.
Ông Đỗ Văn Chiêu thay mặt gia đình xúc động phát biểu: “Liệt sỹ Đỗ Văn Hý đã thuộc về Tổ quốc. Gia đình chúng tôi xin cảm ơn lãnh đạo các cấp và nhân dân cũng như Ban liên lạc Bạn chiến đấu Trung đoàn Ba Gia đã chung sức, chung tình đưa đón hài cốt của ông về với quê hương sau 40 năm xa cách. Chúng tôi nguyện một lòng xây dựng gia đình hạnh phúc, góp phần xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh, để đền đáp công ơn của các anh hùng liệt sỹ”.
Đưa hài cốt liệt sỹ Đỗ Văn Hý rời đài tưởng niệm về Nghĩa trang liệt sỹ huyện Gia Lâm
Đúng 8 giờ 15 phút, chiếc xe U-ran (Trung đoàn 28, Quân chủng Phòng không-Không quân trợ giúp) có trưng quốc kỳ, thong thả đưa hài cốt ông Đỗ Văn Hý về nơi an nghỉ vĩnh hằng. NTLS huyện Gia Lâm chan hòa nắng gió, đậm tình quê hương đón ông vào phần mộ số 5, hàng 20, bên cạnh những người con đã anh dũng hy sinh vì dân, vì nước.