Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhiều anh hùng liệt sỹ đã không sợ hiểm nguy, sẵn sàng xả thân để giành lại độc lập tự do cho đất nước, trong đó có nữ anh hùng liệt sỹ Lê Thị Pha. Cuộc đời của chị là tấm gương sáng về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, xứng đáng để cho thế hệ trẻ chúng ta noi theo.
Anh hùng liệt sỹ Lê Thị Pha sinh năm 1942, trong gia đình nông dân nghèo ở Củ Chi – Gia Định. Chị nhập ngũ vào ngày 6/5/1962 theo tiếng gọi của chiến trường Lâm Đồng ác liệt. Năm đó, chị Pha bước vào tuổi hai mươi, tuổi đẹp nhất của người thiếu nữ. Nếu không sinh ra trong thời chiến loạn lạc thì có lẽ chị cũng trải qua một cuộc sống bình thường, cũng lớn lên như những người con gái cùng trang lứa khác, được yêu đương, được làm những gì mình thích… nhưng cuộc đời của Chị đã đổi khác và không có chỗ cho sự mơ mộng đó. Chị đã quyết định chọn cho mình con đường riêng, có ích cho đời, cho dân tộc Việt Nam.
Đọc những dòng nhật ký chị để lại (hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Lâm Đồng) với nét chữ chân phương mộc mạc, trên nền giấy sẫm màu, chúng ta không khỏi bồi hồi, xúc động pha lẫn sự thương yêu, cảm phục một người con gái hiền lành, nhân hậu, hết mực thương yêu đồng chí đồng đội nhưng đối với quân thù thì vô cùng gan dạ và dũng cảm…
Sau 3 năm nhập ngũ, ngày 29/11/1965, chị Pha đã vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Cuối năm 1962, chị về làm việc tại cơ quan quân sự, ngày 4/12/1963 chuyển về công tác ở quân y, ngày 19/1/1968 chị chuyển về căn cứ Nam, cuối năm 1968 đơn vị B83 thành lập và được điều về làm Chính trị viên đơn vị Nữ Pháo Binh của tỉnh Lâm Đồng, năm 1971 chị về công tác tại Y2 Đại Lào và giữ chức vụ Bí thư chi bộ.
Trong nhật ký, chị đã cẩn thận ghi lại những công việc đã làm hàng ngày, những ưu, khuyết điểm đạt và chưa đạt được để kịp thời sửa chữa trong mỗi trận đánh, mỗi quyết định của mình. Trên chiến trường ác liệt, ranh giới giữa sự sống và cái chết chỉ trong gang tấc, nhưng chị không hề nao núng, tư tưởng chị luôn hướng về Đảng, quyết tâm của chị lúc nào cũng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và tin vào ngày chiến thắng. Thật xúc động khi đọc những dòng nhật ký này sau một trận đánh: “… Ngày 13 tháng 8 năm 1969 trong trận đánh giao thông phối hợp đơn vị bạn. Lần đầu đánh hình thức mới, bản thân cũng có nhiều cố gắng khắc phục khó khăn, quyết tâm cao. Khuyết điểm: Trong chỉ huy chưa linh hoạt, sáng kiến để giải quyết tình huống như linh hoạt giải quyết trong hợp đồng chưa tốt, bỏ lỡ thời cơ diệt địch. Bản thân càng nghĩ càng tức không sao ngủ được, bứt rứt trong lương tâm quá. Đây cũng là bài học kinh nghiệm trong chiến đấu”. Hay sự trăn trở, ray rứt vì thiếu cương quyết để tình cảm chi phối trong công việc: ngày 3 tháng 9 năm 1969: “… Lên đường làm nhiệm vụ ở K3. Trên đường hành quân có nhiều ưu điểm nhắc nhở chấp hành những điều quy định tốt, tinh thần vui vẻ phấn khởi trong đơn vị. Đến nơi an toàn. Khuyết: Trên đường hành quân ăn trưa nơi ở không tốt. Quần chúng muốn ăn cơm, bản thân thấy không lợi, nhưng cuối cùng thiếu cương quyết, để đơn vị ở lại ăn cơm”. Ngày 11 tháng 9 năm 1969: “ Trận đánh hợp đồng với đơn vị bạn ở Di Linh, bàn nhiệm vụ kiềm chế địch và phá hủy phương tiện chiến tranh và tiêu diệt địch. Lãnh đạo đơn vị quyết tâm dù khó khăn ác liệt, hy sinh, quyết hoàn thành nhiệm vụ, động viên đơn vị đào công sự vững chắc, quyết bám trụ cuối cùng đã hoàn thành được nhiệm vụ. Khuyết: Kế hoạch cụ thể giúp đỡ mang pháo quân cho pháo thủ còn thiếu. Kiểm tra chưa tốt còn để mất cuốc xẻng khi rút lui”…
 |
| Sổ tự tu của Anh hùng liệt sĩ Lê Thị Pha |
Chỉ những dòng trích dẫn trên cũng đã chứng minh được tính cách mạnh mẽ, cương trực của một chiến sỹ chiến đấu hết mình trên chiến trường, dù đôi khi tính mềm yếu của một người phụ nữ vẫn còn đâu đó trong một số tình huống cần cương quyết hơn. Nhưng dù sao đó cũng là nét tính cách đáng quý và đáng trân trọng của người phụ nữ Việt Nam. Sau mỗi trận đánh, chị lại trở về căn cứ và ghi lại những công việc hằng ngày. Có lẽ đó cũng là khoảng thời gian thư giãn hiếm hoi mà chị có. Cuộc sống của chị là chiến trường đạn bom, súng ống và những trận đánh buộc phải thắng. Chiến trường ác liệt cùng với những thiếu thốn bộn bề trong cuộc sống đã rèn cho chị Lê Thị Pha tính độc lập, tính chịu đựng và tinh thần lạc quan. Cũng trong dòng nhật ký, chị thường xuyên tự phê bản thân mình không được sống theo chủ nghĩa cá nhân dù chỉ là một giây phút, từng ngày từng giờ chị ghi lại 7 biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân vào cuốn sổ bé nhỏ để luôn mang theo bên mình, luôn nhắc nhở bản thân phấn đấu không ngừng và không được phạm phải sai lầm đó. Để tránh những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân chị đã đề ra sáu biện pháp nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân; Ghi lại nội dung 5 xây như xây dựng quyết tâm sâu sắc, xây dựng một lập trường giai cấp vô sản kiên định, vững vàng trong mọi tình huống xây dựng ý chí tổ chức kỷ luật cao… 5 chống như chống tư tưởng hoài nghi giảm quyết tâm chiến đấu, chống mọi biểu hiện mệnh lệnh quan liêu xa rời quần chúng, chống tác phong lề mề… Không chỉ giúp bản thân xây dựng một lối sống lành mạnh, trong sạch và quyết tâm cao, chị còn động viên các đồng chí trong đơn vị cùng nhau rèn luyện đức tính cần cù, siêng năng và đoàn kết để tạo nên một tập thể thống nhất.
Trong những năm chiến đấu tại chiến trường Lâm Đồng, chiến công của chị Lê Thị Pha đã được Nhà nước ghi nhận và nhiều lần khen tặng như Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba; Danh hiệu Dũng sỹ quyết thắng cấp 2-3; Bằng khen Chiến sỹ thi đua của tỉnh và rất nhiều bằng khen cá nhân khác; Năm 1978 chị vinh dự được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Khi giữ chức vụ Bí thư chi bộ ở Y2 Đại Lào, là một người có chí cầu tiến, chị đã thường xuyên và bí mật vào những nông trường chè để cùng đồng đội xây dựng cơ sở, với khả năng dân vận tốt chị đã thuyết phục người dân vùng Đại Lào giác ngộ cách mạng và thu hút được nhiều người tham gia. Chị luôn là một nữ anh hùng, kiên cường trong chiến đấu nhưng trong đời thường Chị sống rất giản dị, thân thiện và hòa đồng với mọi người, luôn quan tâm và giúp đỡ những đồng đội của mình vượt qua khó khăn gian khổ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Năm 1972, trên đường đi công tác, chị Lê Thị Pha và đồng đội đã bị vướng mìn và hy sinh tại Đại Lào. Chị đã ngã xuống bên những gốc chè đang nở búp non xanh mướt. Những nông trường chè xanh mượt, hiền hòa như chết lặng chứng kiến tội ác dã man của giặc Mỹ. Khi biết chị là chiến sĩ cách mạng trung kiên, chúng đã hèn hạ buộc chị vào một chiếc xe và kéo rê thân thể chị trên đường quốc lộ 20. Sự dã man, cuồng bạo đó của kẻ thù không thể khuất phục được ý chí, tinh thần bất khuất của người chiến sỹ cộng sản, mà thúc đẩy họ quyết tâm hơn trong mỗi trận đánh để trả thù cho chị, để thực hiện nguyện ước mà chị chưa làm được, đó là đem lại độc lập tự do cho dân tộc.
Những giọt mồ hôi, nước mắt, máu xương của chị đã hòa lẫn với vùng đất cao nguyên Lâm Đồng. Chị đã hy sinh tuổi thanh xuân và cuộc đời vì sự nghiệp giải phóng dân tộc với tất cả lòng nhiệt huyết của mình và góp công không nhỏ trong chiến thắng chung của quân và dân Lâm Đồng. Dù chị đã hy sinh nhưng tinh thần chiến đấu, đạo đức trong sáng của người chiến sỹ cộng sản ấy luôn còn mãi trong tiềm thức của những người đang sống. Tấm gương ấy luôn nhắc nhở chúng ta phải sống sao cho xứng đáng với thế hệ đi trước, nhằm góp phần xây dựng đất nước ngày càng dân chủ – công bằng – văn minh.
Hoàng Hiền