Tìm lại tên cho một số liệt sĩ Đoàn S
Nguyễn Văn Thuận
Sau dịp nghỉ Tết Dương lịch, ngày làm việc đầu tiên của năm 2015 cũng là ngày đoàn cán bộ của Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam và Viện Pháp y Quốc gia do ông Nguyễn Hùng Phong, Phó Chủ tịch Hội dẫn đầu xuất hành về phía Nam trong hành trình tìm lại tên cho một số liệt sĩ của Đoàn S thuộc tỉnh Thừa Thiên – Huế hi sinh trong trận chiến đấu ngày 07/01/1965 tại Ấp 4, xã Mỹ Thủy (nay là phường Thủy Phương) thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên – Huế, phần mộ đã quy tập về Nghĩa trang liệt sĩ Thị xã Hương Thủy.
Trước khi đi, đoàn chúng tôi đã làm tốt công tác chuẩn bị mong rằng việc lấy mẫu sinh phẩm (MSP) hài cốt liệt sĩ và MSP thân nhân liệt sĩ gặp được nhiều thuận lợi và may mắn.
Trời Thừa Thiên – Huế vào dịp này mưa và rét triền miên. Tuy vậy, khi đã thống nhất kế hoạch, các đồng chí ở Phòng LĐ-TB&XH, Ban Chỉ huy Quân sự thị xã Hương Thủy vẫn tích cực làm công tác chuẩn bị, với quyết tâm dù mưa rét vẫn bảo đảm cho đoàn công tác của Hội tiến hành lấy MSP hài cốt liệt sĩ. Có lẽ lòng mong muốn của chúng tôi đã linh ứng, ngày 06/01/2015 công việc khai quật mộ được tiến hành thì bỗng dưng trời tạnh mưa, không khí ấm áp.
Sáng sớm ngày 06/01, khi vừng đông vừa hửng sáng, trong lúc thực hiện nghi thức về đời sống tâm linh để xin phép khai quật mộ, mọi người có mặt tại Nghĩa trang Liệt sĩ Thị xã Hương Thủy bỗng sực nhớ, đúng hôm nay là ngày giỗ lần thứ 50 của các liệt sĩ, ngày mai (07/01/2015) kỷ niệm 50 năm ngày trận đánh diễn ra và các anh đã anh dũng hi sinh.
Công việc khai quật lấy MSP hài cốt liệt sĩ diễn ra khẩn trương, chu đáo, tỷ mỷ, cẩn trọng, ai ai cũng làm việc với trách nhiệm cao và tấm lòng thành kính, biết ơn với người đã khuất. Ông Nguyễn Hùng Phong và đoàn công tác sau 15 tiếng hành quân đường bộ đến Huế vào giữa đêm thì rạng sáng ngày hôm sau vẫn triển khai, quán xuyến, chủ trì mọi hoạt động. Ông Ngô Thanh Chín, trưởng phòng LĐ-TB&XH Thị xã Hương Thủy và một số cán bộ của phòng, có mặt từ đầu đến khi kết thúc, tham gia giải quyết mọi công việc, nhất là tổ chức đưa hài cốt liệt sĩ ở một số mộ vào tiểu sành trước khi hoàn mộ. Thượng tá Nguyễn Quang Cư, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự Thị xã Hương Thủy, nhiệt tình, xốc vác trách nhiệm cao trong lo toan nơi ăn, nghỉ cho đoàn công tác, điều hành lực lượng bộ đội và dân quân tự vệ phục vụ cho việc khai quật, lấy MSP hài cốt liệt sĩ và hoàn mộ.
Bác sĩ Hồ Kim Châu, chuyên viên Viện Pháp y Quốc gia được lãnh đạo viện cử tham gia công tác cùng đoàn. Bác sĩ Châu năm nay đã 62 tuổi, một chuyên gia dày dạn kinh nghiệm. Ông làm việc liên tục không nghỉ tay từ ngôi mộ đầu tiên đến khi kết thúc, với tư thế phải thường xuyên gập người cúi xuống nơi đặt hài cốt liệt sĩ. Tuy trời mùa Đông nhưng trên trán anh lúc nào cũng có những giọt mồ hôi. Nhìn những động tác anh làm khi lựa chọn MSP của liệt sĩ, chúng tôi đều cảm phục và tin tưởng ở bàn tay và kinh nghiệm của ông. Chúng tôi thực sự phấn khởi lúc kết thúc nhiệm vụ quan trọng nhất của đợt công tác này, khi thông qua biên bản kết quả lấy MSP hài cốt liệt sĩ, đoàn công tác cùng bác sĩ Châu thống nhất nhận xét: “các mẫu xương và răng thu nhận được chất lượng còn khá tốt”
Sau khi kết thúc nhiệm vụ lấy MSP hài cốt liệt sĩ, đoàn cán bộ của Hội HTGĐLS Việt Nam tiếp tục hành trình trở ra Hà Nội, đoàn đã hợp đồng chặt chẽ, hợp lý hóa hành trình để lấy MSP thân nhân liệt sĩ ở Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa, Ninh Bình, Nam Định.
Đặc biệt tại Thanh Hóa, có số thân nhân liệt sĩ chiếm tới 75% trong danh sách thân nhân của liệt sĩ Đoàn S đã hi sinh. Sở LĐ-TB&XH Thanh Hóa đã phối hợp và giúp đỡ Hội HTGĐLS Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Đợt “ra quân” đầu tiên năm 2015 của Hội HTGĐLS Việt Nam đã kết thúc tốt đẹp. Tuy đã phối hợp với Viện khoa học công nghệ sinh học và Viện Pháp y Quân đội tổ chức giám định và trả lại tên cho hơn 400 liệt sĩ (chủ yếu do các gia đình gửi đến), nhưng đây là lần đầu tiên Bộ LĐ-TB&XH (Cục Người có công) giao cho Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam chủ trì công tác tổ chức để xác định danh tính liệt sĩ theo Đề án 150 của Chính phủ đối với từng nhóm liệt sĩ hoặc từng đơn vị. Hội HTGĐLS Việt Nam cùng với Viện Pháp y quốc gia đang cố gắng phấn đấu trong thời gian sớm nhất có kết quả theo quy trình để trả lại tên cho các liệt sĩ.
Dưới đây là một số hình ảnh chuyến công tác