Đã 45 năm trôi qua nhưng ký ức về 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị vẫn rất rõ nét trong tâm trí cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Văn Phi, nguyên Chính trị viên Đại đội 4 (Tiểu đoàn 7, Trung đoàn 95, Sư đoàn 325, Quân đoàn 2).
Bằng giọng kể cương nghị, “người lính trận” dần đưa chúng tôi trở lại những năm tháng ác liệt, với lòng quả cảm và sự mưu trí tuyệt vời của bộ đội ta trong những ngày đêm thực hiện nhiệm vụ chốt giữ Thành cổ Quảng Trị. Trong nhiều câu chuyện bác Phi kể, chúng tôi đặc biệt ấn tượng về trận đánh diễn ra ngày 10-9-1972. Bác Phi kể: “Từ khi nhận nhiệm vụ, lực lượng được bổ sung, đưa tổng quân số của đơn vị lên tới 292 cán bộ, chiến sĩ; nhưng đến ngày 9-9-1972 thì chỉ còn 8 người. 8 cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ chốt giữ khu vực phía tây của Thành cổ”.
Ngày 9-9-1972, phát hiện xe tăng địch có khả năng tấn công lên chốt, đại đội báo cáo tiểu đoàn xin bổ sung lực lượng. Do không còn quân số để tăng cường nên tiểu đoàn yêu cầu đơn vị chủ động đánh địch. Với quân số chỉ còn 8 người, Chính trị viên Nguyễn Văn Phi họp bàn và quyết định chia giao thông hào thành nhiều đoạn, phân cho mỗi người quản lý một đoạn (dài khoảng 20m). Ở từng đoạn giao thông hào, mỗi chiến sĩ sử dụng nhiều loại vũ khí, trang bị, như: AK47, CKC, trung liên, B40… Khi thực hành chiến đấu, mỗi chiến sĩ sẽ cơ động liên tục trong phạm vi được phân công, sử dụng các loại vũ khí để đánh địch. Bằng cách này, Đại đội 4 do Chính trị viên Nguyễn Văn Phi chỉ huy vừa nâng cao được hiệu suất chiến đấu, vừa đánh lừa được địch.
Mờ sáng 10-9-1972, khi nghe tiếng xe tăng, Chính trị viên Nguyễn Văn Phi ra lệnh cho 7 chiến sĩ còn lại bám trận địa quan sát và báo cho nhau biết hướng địch tấn công. Tất cả chiến sĩ bảo đảm bí mật, khi địch tiến đến cự ly 150m thì đồng loạt sử dụng hỏa lực, hỏa khí. Khoảng 8 giờ sáng, địch tiến lên chốt với sự hỗ trợ trực tiếp của 4 xe tăng, 2 xe bọc thép, 1 máy bay trực thăng. Theo đúng hiệp đồng, khi địch vào cự ly 150m, bộ đội đồng loạt nổ súng đánh địch. Ngay trong loạt đạn đầu, 1 xe tăng địch trúng đạn bốc cháy, nhưng địch vẫn cố tình xông lên. Phải đến khi chiếc xe tăng thứ 2 và hàng chục tên lính bị tiêu diệt, chúng mới chịu lui quân.
Tiếp đó, đến 9 giờ, địch tấn công đợt 2 và bị tiêu diệt 1 xe tăng, 1 xe bọc thép cùng nhiều bộ binh, buộc chúng phải rút lui. Khoảng 11 giờ, địch lại tiếp tục tấn công đợt 3 và chuyển mũi tấn công sang bên phải. Ta chống trả quyết liệt, tiêu diệt 1 xe tăng, 1 trực thăng. Đến buổi chiều, khoảng 13 giờ, địch lại tổ chức đánh lên chốt lần thứ 4 nhưng vẫn thất bại và buộc phải rút lui toàn bộ.
Với quân số ít, điều kiện chiến đấu khó khăn nhưng với cách đánh sáng tạo, mưu trí, cán bộ, chiến sĩ Đại đội 4 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Hoàn thành nhiệm vụ, Chính trị viên Nguyễn Văn Phi cùng nhiều đồng đội được Đảng, Nhà nước và các cấp khen thưởng.
Bài và ảnh: ĐOÀN VĂN NAM (Báo QĐND)